Balıklar Uyur Mu?
Canlıların vücutlarını genç tutması, gündelik yaşam enerjilerini toplaması ve kaybolan enerjiyi geri kazanması için uyku ve dinlenme oldukça önemlidir. Gözlerini kapatan, uzanan veya dış uyaranlara tepki vermeyen çoğu hayvanın uyuduğunu söyleyebiliriz. Peki balıklar uyur mu? Uyuyorsa nasıl uyur?
Balık nasıl uyur? Uyurken gözlerini kapatır mı? Bilimsel araştırmalar sonucu memeliler uyurken beyinlerinin bir kısmının (neokorteks) kapandığı anlaşılmıştır. Balıklarla ilgili sorun bu noktada başlar. Çünkü balıkların göz kapakları ve neokorteksleri yoktur. Yani balıklar uyurken gözlerini kapatmazlar.
Balıkların bu yapıları bilindiğinde göre, Balıklar uyur mu? Sorusu akla gelecektir. Eğer balıklar uyuyorsa Nasıl? Nerede? Ne zaman uyuyorlar? Bu yazımızdan doğal ortam yaşayan balıkların uyku konusunda özelliklerinden bahsedeceğiz. Beraberinde akvaryum balıkları uyur mu? Şeklinde oldukça sık karşılaştığımız merak edilen tüm soruların en doğru yanıtlarını vererek balıkların uyku alışkanlıkları hakkında tüm detayları inceleyeceğiz.
Balıklar Nasıl Uyur?
Bilimsel araştırmalar, balıkların beklediğimiz geleneksel gözleri kapatarak uyuma şeklinden ziyade hareketsiz kalarak, daha düşük beyin aktivitesi gösterdiği, solunum hızlarında yavaşlama ve metabolik hızlarında azalma yaşandığını göstermektedir. Bu durumu balıkların günlük rutinleri içerisinde uyku hali olarak nitelenbdirebiliriz.
Bir nevi uyku hali de diyebileceğimiz dinlenme şekli sayesinde balıkların sağlık ve hastalık direnci artar. Haliyle balıklar uyuyor mu? Sorusunun yanıtı olarak metabolizma hızının yavaşlaması ve dinlenme halinin özünde balıklarında bir nevi uyuduğunu söyleyebiliriz. Sadece bu diğer hayvanlarda alışık olduğumuzdan farklı bir şekilde gerçekleşir.
Doğada Balıklar Nasıl Uyur?
Balıklar uyuyabilir mi? Çoğu durumda balıklar, uyku hali olarak ele alındığında hareketsiz kalırlar, nefesleri yavaşlar, hatta bazılarına dokunmanız söz konusu olabilir. Stanford Üniversitesi’nde görevli araştırmacılar, Zebra Danioların bizim gibi uyuduklarını keşfetmiştir.
Gelişmiş son teknoloji cihazları kullanarak balıkların beyin ve vücut aktivitesini inceleyen araştırmacılar zebra danioların, memeliler, kuşlar ve sürüngenler gibi yavaş dalga uykusu ve derin uykusunu (paradoksal uyku) tanımlayabildiler. Tek fark derin uyku sırasında insanlar ya da diğer hayvanlar gibi göz hareketleri sergilememeleri ve gözlerini kapatmamalarıdır.
Balık türlerinin çoğunluğu uyku esnasında hareketsiz kalırken, bazı köpekbalığı türleri dinlenirken bile nefes almak için solungaçlarını hareket ettirmeye devam etmektedir. Daha ilginç bir durum ise, Papağan Balığı (Parrotfish) gibi bazı deniz balığı türleri uyku sırasında kendisini mukus içerikli kozayla sarmaktadır.
Bilim insanları bu balıkların uyku tulumu işlevi gören mukus kozalarını, yırtıcılardan ve parazitlerden korunmak için oluşturduklarına inanmaktadır.
Balıklar Nerede Uyur?
Balıklardaki uyku türlere göre farklılık göstermektedir. Bazıları dibe uzanır, kimisi kendini kumun içine gömer, mağaralara saklanır, bazıları yüzeye yakın şekilde suda süzülür, bazıları ise dalgaların suda sürüklediği odunlara, bitkilere, kayalara, mercanlara asılır ve yalnızca dengede kalmak için hafif yüzgeç hareketleri sergileyebilir.
Akvaryumdaki süs balıkları uyur mu? Nasıl uyur? Akvaryumdaki balıkları zemin üzerinde, kayaların arasında veya dekorların arasındaki çukurlarda sıkışmış gibi görmek akvaryum sahiplerini tedirgin etmeye yetecektir. Ancak çoğu akvaryum balığı uyurken bu davranışı sergileyecek, kendisini güvende hissettiğini noktalarda dinlenmek isteyecektir.
Balıklar Ne Zaman Uyur?
Balıklar uyur mu uyumaz mı? Balıklar gece uyur mu? Şeklinde merak edilen soruları sıralayabiliriz. Bilimsel araştırmalarda, çoğu balık türünün insanlar ve diğer hayvanlarda olduğu gibi düzenli uyku programına sahip olduğuna inanılmaktadır.
Akvaryum balıkları da gündelik yaşar, yani gündüz hareket eder ve gece dinlenirler. Bununla birlikte kimi türler, geceleri bir mağarada veya çatlakta sinsi bir şekilde pusuda bekleyerek, uyuyan gündüzcüleri gözlemler. Gecenin karanlığında avlayabilecekleri küçük boyutlu balıkları beklerler.
Yayın balığı ve plecostomus türleriyle bazı bıçak balığı türleri bu kategoriye girer. Pictus kedileri gibi geniş ağızlı yayın balığı türlerinin yanında Neon gibi küçük tetraları birlikte tutarsanız geceler ciddi bir soruna zemin hazırlayabilir.
Balıkların uyumadığı zamanlar da bulunmakta olup, bazı balık türleri yavrularını korumak amacıyla uyumaz. Ayrıca Tilapia gibi balık türleri 5-6 aylık olana kadar uyumamaktadır. Yanı sıra vahşi balıklar göç esnasında uyumamaktadır. Son olarak yapılan araştırmalarda kör mağara balığı sürekli olarak karanlık mağara ortamında yaşadığından, uyuyup uyumadığı konusunda net bir şey söylemek mümkün olmayacaktır.
Peki, balıklarımın uyduğunu nasıl anlarım? Konusunu merak edenler için akvaryumdaki balıklarınızın uyduğuna dair işaretler şunlardır:
- Belirli bir süre boyunca hareketsiz kalırlar.
- Zemine veya akvaryumdaki bir nesneye uzanırlar.
- Etraflarında olup bitenlere karşı tepkisiz kalırlar.
- Bu davranışı genellikle her gün aynı vakitlerde ve çoğunlukla akvaryum ışığı kapalıyken gösterirler.
Japon Balıkları Uyur Mu?
Japon balıkları en popüler balık türlerinden biri olduğundan Japon balıkları uyur mu? sorusu fazlasıyla merak konusudur. Çünkü fanusta beslenen veya akvaryumda bakılan bir balığınız dahi olsa zaman zaman durgun hareketler sergileyebilir. Özellikle karanlıkta kaldığı zamanlarda ışık yakıldığında durağan bir hal gördüğünüzde uyuyup uyumadıkları konusu aklınıza takılabilir.
Japon balıkları nasıl uyur? Japon balıkları gün ışığının aktif olduğu gündüz saatlerinde ve akvaryum ışığının açık olduğu zamanlarda çoğunlukla hareketlidir. Ancak akşam vakitlerinde ya da aydınlatmanın kapalı olduğunda dibe çökerek yukarıdaki fotoğrafta görüleceği üzere dibe yakın bir şekilde durağan bir davranış gösterirler.
Japon Balıkları Nasıl Uyur?
Japon balıkları, diğer balık türlerinden farklı olarak uyku dönemlerinde de solunum yapmaya devam ederler. Bu nedenle, Japon balıklarının uyku hali daha aktif bir süreçtir. Uyku halindeki Japon balıkları, yüzgeçlerini kullanarak hareket ederler ve suyun akışı ile birlikte yüzme hareketleri yaparlar. Japon balıkları ayrıca, uyku sırasında gözlerini kapatmazlar ve uyku hallerinde bile etraflarındaki hareketliliği algılayabilirler.
Japon balıklarının uyku düzeni, günün belirli saatlerine göre değişmektedir. Genellikle gece saatlerinde aktif olan Japon balıkları, günün diğer saatlerinde uyumaktadırlar. Japon balıklarının uyku düzeni, doğal yaşam alanlarındaki değişimlere bağlı olarak değişebilir.
Metabolizma hızının yavaşlaması ve hareketlerinin kısıtlanması göz önüne alındığında; Japon balığı uyur mu? Ve akvaryum japon balığı nasıl uyur? Sorusunun yanıtı “evet japon balıkları dibe veya dekorlara doğru uzanırcasına uyur” olacaktır.
Beta Balıkları Uyur Mu?
Balık türlerinin bir çoğunda olduğu gibi beta balığı da uyumaktadır. Beta balıklarının uyuma şekilleri bazen su üzerinde asılı kalmak suretiyle bazen ise zemine, dekorların veya bitki yapraklarının üzerine yatarak gerçekleşmektedir.
Balıklar Uyku Bozukluklarında Acı Çekiyor mu?
Araştırmacılar tarafından Zebra Daniolar üzerinde yapılan çalışmalarda, hafif bir elektrik akımı kullanılarak birkaç gün boyunca uykudan mahrum bırakılan balıkların, normale döndürüldüklerinde daha çok uyudukları tespit edilmiştir. Gece ve gündüz döngüsü bozularak, birkaç gün boyunca sabit ışık altında tutulduktan sonra karanlık gece ortamı sağlandığında normal bir şekilde uyudukları anlaşılmıştır.
Sonuç olarak bilim adamları, tarafından ışığın Zebra Daniolar üzerinde uykuyu destekleyen hormon olan melatonini engelleyebileceğini düşünmektedir. Fakat bu konuda kesin sonuç için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
“Lepistes” konulu makalemizi inceleyerek, lepsites balıkları hakkında detaylı bilgi edinmek isterseniz tıklayınız.
Balıklarımın Yeterince Uyuduğundan Nasıl Emin Olabilirim?
Akvaryumdaki balıklarınızın yeterince uyumadığından emin olamayabilirsiniz. Ancak yeterince uyumalarını sağlamanın en basit yolu akvaryum aydınlatmasına bir zamanlayıcı bağlamak ve onlara düzenli bir gece – gündüz rutini oluşturmaktır.
Bunun yanında akvaryumda bitki ve dekor ürünleriyle balıklarınızın kendisini güvende hissedecekleri ortamı sağlamak uyku düzenini destekleyici olacaktır. Unutmayın ki; balıklarınızın sağlıklı kalması, mutlu olması ve uzun bir yaşam sürmesi için düzenli olarak uyuması gerekmektedir.
Ayrıca; “Akvaryumda Balık Beslemek” konusunda detaylı bilgilerin yer aldığı makalemizi incelemek isterseniz tıklayınız.