En İyi Yosun Yiyici 10 Canlı Türü
Akvaryumda yosun oluşumu küçük miktarlarda iken özellikle kaya benzeri dekorlar üzerinde iyi görünse de, kontrol altında tutmazsanız işlerin kontrolden çıkması kolaydır. Kontrolden çıkan yosun oluşumu görüntü kirliliğinin yanı sıra temizlemesi oldukça zahmetli bir soruna dönüşür. Peki akvaryumdaki yosunu ne temizler? Akvaryumunuzdaki yosun oluşumunu sınırlandırmak için mekanik ve kimyasal müdahaleler dışında yosunla mücadele konusunda isim yapmış en yosun yiyici canlılardan faydalanabilirsiniz.
Yosun yiyici balıklar akvaryum hobisinde yaygın olarak akvaryumu temizleyen balık olarak da tanınırlar. Beslenme diyetleri bakımında otçul diyeti benimsemiş olan bu canlılar, akvaryum hobisinin vazgeçilmez yardımcılarıdır. Akvaryum temizleyen balık olarak akvaryuma eklenmelerinin yanı sıra sadece alg yiyici balık türlerini beslemeyi tercih eden yetiştiriciler de bulunmaktadır.
Salyangozlar, karidesler ve yosun yiyici balıklar da dahil olmak üzere seçilebilecek birkaç farklı alg yiyici canlı türü vardır. Yosun yiyen akvaryum balıkları ve omurgasız canlı türleri, alg tüketimi yaparak sağladıkları faydanın yanı sıra tankınızdaki canlı çeşitliliğinin arttırmasına vesile olurlar. Alg yiyiciler ile ilgili en büyük sorun, akvaryumunuzdaki diğer balıklarla uyumlu olup olmadıklarıdır.
Akvaryum Temizleyen Balık Türleri
Akvaryum balıkları, sadece güzel görünümleriyle değil, aynı zamanda akvaryumun içindeki kirli maddeleri temizleyen özellikleriyle de dikkat çekerler. Akvaryum sahipleri, akvaryumlarında yaşayan balıkların suyunu temizlemeleri için azot döngüsü gibi yöntemler kullanırlar, ancak bazı balık türleri doğal olarak bu işlemi gerçekleştirebilirler. Bu yazımızda, akvaryumunuzun temizliğinde size yardımcı olacak yosun yiyen balık türleri ve cam temizleyen balık türleri hakkında detaylı bilgiler vereceğiz.
Cam Temizleyen Balık Türleri
Cam temizleyen balık türleri, akvaryumunuzdaki camları temizlerken aynı zamanda suyunuza da katkı sağlayabilirler. Cam temizleyen balıklar, akvaryum camındaki yosun ve diğer kirleri yiyerek camın daha temiz kalmasını sağlarlar. Ayrıca, cam temizleyen balıklar suyunuzu da temizleyerek akvaryumunuzda daha sağlıklı bir ortam yaratırlar.
Yosun Yiyen Balık Türleri
Yosun, birçok akvaryumda yaygın bir sorundur ve kontrol altına alınmazsa, akvaryumunuzun dış görünümüne zarar verebilir. Yosunları kontrol altında tutmanın en iyi yolu, yosun yiyen balık türlerini akvaryumunuza eklemektir. Bu balıklar, akvaryumunuzdaki yosunların büyük bir kısmını yiyerek hem akvaryumunuzun temiz kalmasını sağlarlar hem de yosunların kontrol altında tutulmasına yardımcı olurlar.
Hangi yosun yiyici canlının, hangi balıklarla uyum içinde yaşadığını bilmeniz, tankınızdaki huzurun sağlanması ve yosun yiyicilerin hayatta kalmasını sağlar. Akvaryumunuzda bir yosun salgını yaşıyorsanız veya bir salgının oluşmasını önlemek istiyorsanız, yosun yiyiciler mükemmel yardımcılar olacaktır. İşte tankınıza ekleyebileceğiniz en iyi ve en yaygın yosun yiyicilerden 10 tanesi:
SAE (Siamese Algae Eater – Crossocheilus siamensis)
Yosun yiyici türler listesi belirli bir sıraya göre listelenmemiş olsa da, Siyam Yosun Yiyicisi “Sae” yosun yiyen balık listenin başındaki türlerdendir. Sadece sert ve güzel görünmekle kalmazlar, temizlik yetenekleri de dikkat çekicidir.
Her türlü yosun oluşumuyla meşgul olurlar, özellikle saç yosunu ve sakal yosunu yiyen balık kategorisinin açık ara lideri olan Sae mücadelede son derece etkilidirler. Yoğun bir saç-sakal yosunu probleminiz varsa birkaç tane sae balığı kısa sürede sorunu kontrol altına almanızı sağlayacaktır.
Yaklaşık 15-16 cm. uzunluğa kadar büyüyen bu canlılar özellikler her boyuttaki akvaryum için mükemmeldir ve çoğunlukla diğer türlerle uyumlu bir şekilde yaşama eğilimindedir. Ancak Siyam Yosun Yiyiciler (SAE), bulunduğu tank içerisinde kendi türlerinin çoğuyla çevrelenmişlerse son derece bölgesel olabilirler, bu yüzden sayılarını minimumda (100 litreye 5 adet) tutmanızı öneririz.
Yaşam koşulları açısından, SAE genellikle bakımı kolay bir türdür. Akvaryumda su sertlikleri konusunda seçici değildir, 24-26 °C civarında bir sıcaklıkta yaşamayı tercih eder. Sae balığı satın alırken özellikle küçük boyutlu olanların seçmeye özen gösterin. Çünkü küçük siyam yosun yiyiciler küçük boyutlarda iken oldukça aktif olmasına karşın büyüdükçe yeme alışmaya başlar.
Yeme alışan sae balıkları yosun aramak yerine zamanlarının büyük bir kısmını yem bekleyerek geçirirler. Ayrıca büyük boyutlardaki sae balıkları canlı doğrun yavruları ve küçük boyutlu karidesler için tehlikeli olabilir.
Otocinclus Affinis Balığı
Listedeki en etkili bir başka akvaryum yosun yiyici balık türü ise Otocinclus affinis balığıdır. Aynı zamanda cüce vatoz ve otocat olarak da bilinir. Akvaryumunuza otocinclus eklemenin en büyük faydası, algleri yok etme görevlerini yerine getirmeleri için en küçük alanlarda dahi etkin temizlik yapmasına olanak veren küçük boyutudur.
Otocinclus affinis, 5 cm. boyutlarına ulaşabilen ve nadiren bu boyutları aşabilen yosun yiyici balık türlerinden biridir. Bu balıkların küçük boyutlarının sizi aldatmasına izin vermeyin. Düşündüğünüzden daha fazla yosun tüketebilirler! Her türlü yosuna ilgi gösterir, ancak çoğunlukla kahverengi algleri ve yumuşak yeşil algleri tercih ederler.
Otocinclus balığı genellikle çoğu balık türüyle başa çıkar, ancak küçük boyutlarından dolayı cikletlerin ve melek balıklarının saldırdığı bilinmektedir. Bu nedenle bu türlerle birlikte bakılmaları önerilmez.
Otocinclus affinis balığı hakkında detaylı bilgilere yer verdiğimiz makalemizi incelemek için tıklayınız.
Cüce Vatoz (Bristlenose Plecos)
Akvaryumlar için yosun yiyici vatozlar ayrı bir kategoride değerlendirilirse, en iyi yosun yiyici balıklardan biri de cüce vatoz dur. Akvaryum camını temizleyen balık olarak ünlenmiş cüce vatoz balığı 15 santimetreye kadar uzayan bu yosun yiyici balık çok fazla yosun tüketebilir. Büyüklüklerinden dolayı, yeterince beslendiklerinden emin olmak ara sıra spirulina tabletleriyle besleme yapılabilir.
Bristlenose Pleco’yu seçmenin en büyük yararı, diğer alg yiyicilerin çoğunun dokunmayacağı yeşil nokta yosununu tüketme yetenekleridir. Akvaryum camlarında oluşan kaygan alg tabakası üzerinde son derece etkilidirler ve genellikle geceleri aktif olurlar. Haliyle cam temizleyen balık olarak bilinmelerine şaşırmamalıyız.
Büyük bir tankınız varsa ve cichlid balıkları gibi agresif balık türleri besliyorsanız boynuzlu cüce vatoz en iyi seçeneğiniz olabilir. Büyük boyutları yeterince caydırıcı olduğundan tehlikelerden uzak kalırlar. Fakat bitki akvaryumlarında beslenirken şımarık çocuk edasıyla dağınıklık oluşturabileceğinden dikkatli olunmalıdır.
Cam temizleyen balık olarak popülerleşen Cüce Vatoz Balığı özellikleri ve akvaryumda bakımı konusunda daha kapsamlı bilgilerden oluşan makalemizi incelemek isterseniz tıklayınız.
Moliler (Siyah Moli Balığı)
Moli balıkları yaygın olarak yosun yiyen balık türleri arasında kabul görmese de; en iyi yosun yiyici canlılar listemizdeki yerlerini almak için, her türden akvaryum yosununu yeme konusunda yetenekli ve istekli oldukları bilinmektedir. Bu listedeki yosun yiyici balıklar kadar etkili olmamalarına rağmen, özellikle Siyah Moli Balığı alglerden kendisine düşen payı almaktadır.
Siyah moli balığı, kaya ve canlı bitkiler üzerinde oluşan taze fırça yosunları, kısa tüy algleri ve sakal yosunu gibi algleri yemeye meyillidirler. Yosunlarınızdan tamamen kurtulmak için siyah moli balığına güvenmiyor olabilirsiniz, ancak bu istenmeyen alglerin bir kısmını kazıyarak ek bir fayda sağlayan güzel görünümlü bir balık arıyorsanız, moliler ve özellikle siyah moli balığı etkili bir seçim olabilir.
Moli Balığı özellikleri beraberinde akvaryumda bakımı ve beslenmesi konusunda detaylı bilgi içeren makalemizi incelemek için tıklayınız.
Nerite Salyangozu
En popüler yosun yiyici salyangoz olarak da tanınan yosun yiyen salyangoz türü “Nerite Salyangozu” dur. Zebra desenli güzel kabukları ve alglere duydukları büyük iştahları sayesinde, bu küçük mücevher görünümlü canlılar oldukça popülerdir.
Nerite Salyangozu, yeşil nokta yosunu ve yeşil sakal yosunu gibi yok etmesi zor olanlar da dahil olmak üzere, bir tatlı su akvaryumunda bulunan her tür yosuna karşı fazlasıyla ilgilidir. Camlarda ve bitki yapraklarında sıklıkla rastlanan yeşil nokta yosunu üzerinde son derece etkilidirler. Mekanik müdahalede zorlandığınız yeşil nokta yosununu nerite salyangozu hevesle tüketecektir.
Onlar da genel olarak akvaryum zemininde yaşayan sakinlerdir, bu nedenle de alt tabakanızın temizlenmesine yardımcı olabilirler. Tamamen büyüdüğünde yaklaşık 3 cm. boyutlarına ulaşan nerite salyangozu, cichlid, pirana gibi daha büyük avcı balıklar için kolay bir hedeftir, bu nedenle onları bir arada beslemenizi önermiyoruz.
Nerite salyangozunun gelişmesi ve kabuğunun sert kalması için 7.0 veya üstü bir pH seviyesine ihtiyacı vardır ve sert sudaki kalsiyum, kabukları sağlıklı tutmaya yardımcı olduğundan sert suda beslenmeleri önerilmektedir. Bu salyangozların tek sorunu tanktan çıkma eğiliminde olmalarıdır.
Ayrıca tankınızın camlarına, bitkilerinizin, kayalarınızın ve dekorlarınızın küçük beyaz yumurta bırakırlar. Yumurtalar, gözünüze batabilir ve kazınarak çıkarılması gereken sert yapıdadırlar. Bu iki küçük soruna rağmen nerite salyangozları en iyi yosun yiyicilerden biridir.
Nerite Salyangozu ve Özellikleri konusunda kapsamlı bilgilere yer verdiğimiz makalemizi incelemek isterseniz tıklayınız.
Ramshorn Salyangozu
Tankınızda bitki mevcutsa nerite bulmakta zorlanıyor ve yosun yiyici salyangoz türü arıyorsanız “Ramshorn Salyangozu” sizin için iyi bir seçim olabilir. Diğer alg yiyen salyangozların bazıları narin yapraklı bitkilerinizi tırtıklayabilir. Ancak ramshorn salyangozu bitkilerinizi rahat bırakacaktır.
Genellikle akvaryumdaki alg yüzeyleriyle ölü bitki artıklarıyla meşgul olur. Ramshorn, kelime anlamı olarak “Koç Boynuzu” nu ifade etmektedir. Ramshorn Salyangozu koç boynuzuna benzeyen kabuğundan dolayı bu ismi almıştır ve genellikle kırmızı ya da kahverengi tonlarında bir renge sahiptir. Yaklaşık 2 santimetre uzunluğa ulaşır.
Asitli su tüm salyangoz türlerinde olduğu gibi ramshorn salyangozunun da kabuğunu olumsuz etkileyecektir, bu yüzden onları korumayı düşünüyorsanız, sudaki pH seviyesinin en az 7 olduğundan emin olmalısınız.
Ramshorn Salyangozları bitkilerinizi, akvaryumunuzun camlarını, kayaları ve süslemeleri temizlemek için mükemmeldir. Nerite salyangozu beraberinde ramshorn salyangozu tankınızı temiz tutmak için iyi birer seçim olacaktır.
Elma Salyangozu
Salyangoz söz konusu olduğunda boyut kümesinin diğer tarafında Elma Salyangozu vardır. Genellikle bebek olarak küçük boyutlarda satılsalar da, bu alg biçme makineleri bir beyzbol topu kadar büyüyebilir. Kabukları en çok parlak sarı renktedir, fakat kahverengi, mor ve kırmızı tonlarında renklere sahip varyeteleri bulunmaktadır.
Yosun yiyiciler arasından en bilinen türlerden biri olan Elma Salyangozu çoğu alg türünü tüketir, ancak onu çoğunlukla bitkilerin üzerinde, dekorların yüzeyinde ve akvaryum camında oluşan kaygan yosun tabakalarını, kısa yosun yüzeylerini ve yeşil nokta yosunlarını yerken bulabilirsiniz.
Yosunlara gösterdiği alaka dışında yem artıklarını, bitki artıklarını tüketecektir. Elma salyangozları her ne kadar büyük bir iştahla çoğu alg türünü yemeye istekli olsalar da, zaman zaman cuba gibi narin ve küçük yapılı zemin bitkilerinizi de menüsüne dahil edebilir. Bu sebeple bitki akvaryumunuzda narin yapılı bitkilere sahipseniz, bu canlıları dikkatle takip etmeniz gerekebilir.
Elma Salyangozu özellikleri ve akvaryumda bakımı konusunda detaylı bilgiler ile derlenen makalemizi okumak isterseniz tıklayınız.
Amano Karides
Muhtemelen en iyi yosun yiyen karides türünün “Amano Karides” olduğu akvaryuma gönül vermiş çoğu kişi tarafından bilinmektedir. Japon yetiştirici ve bitki akvaryumu üstadı Takashi Amano’dan sonra isimlendirilen bu yeşil renkli canlılar, akvaryumlara ciddi bir katkı sağlamaktadır.
Bitmek tükenmek bilmeyen iştahları ve çalışkanlıklarıyla hemen hemen her tür yosunun yanı sıra, yem artıklarını ve bozulmuş bitki parçalarını tüketeceklerdir. Yemeye zorlanacakları yosun türleri, yeşil nokta yosunu ve mavi-yeşil alglerden oluşmaktadır.
Erişkin bir Amano Karides 4 santimetre boyutlarına ulaşabilir. Etkili bir yosun yiyici karides ekibi oluşturulmasında yüksek sayılarda tutulmaları tavsiye edilmektedir. Bu yüzden tank başına en az 3 amano karides eklenmesini öneriyoruz. Küçük boyutlarından dolayı Amano Karidesi, uysal balıklarla daha iyi geçinecektir. Agresif ve iri yapılı balıklar tarafından kolaylıkla avlanabilirler.
Amano Karides beslemekle ilgileniyorsanız, akılda tutulması gereken birkaç şey vardır. Genellikle bitki gübrelerinde bulunan bakır aşırı miktarda ise bu karideslere zarar verebilir. Bu nedenle tankınızda çok sayıda bitki varsa, toksik etkiyi engellemek amacıyla kullanacağınız gübrelerin içeriğindeki bakır miktarını kontrol etmeniz, ayrıca sudaki oranı dengelemek için haftalık %30 su değişimi yapmanız gerekmektedir.
Kiraz Karides
Akvaryum hobisinde ve bitki akvaryumu yetiştiricileri arasında en çok bilinen yosun yiyici karides türlerinden biri de “Kiraz Karides” tir. Bu parlak kırmızı kabuklu kiraz karides çok küçüktür ve yosun yiyici balıkların ulaşamadığı, zor erişilen yerlerdeki algleri temizlemek konusunda harikadır. Ayrıca küçük boyutlu olsalar da dikkat çeken renkleriyle beslendikleri akvaryuma ayrı bir hava katarlar.
Kiraz karides ne yer? Renklerinden dolayı Kiraz Karides ismini alan bu canlılar çoğu yosun türünün yanı sıra, artık yiyecek ve ölü bitki artıklarını da tüketmektedir. Onları çoğunluk bitki yapraklarının arasında, moss sarmallarının arasında ve zemin bitkileriyle, dekorların üzerinde otlanırken görürsünüz. Otlanmaktan kastımız, minik kıskaçlarıyla yüzeylerde oluşan algleri tüketme çabalarıdır.
Öylesine kadar aktif canlılardır ki, sürekli olarak hareket halinde olduklarını görebilirsiniz. Kiraz karides üretimi konusunda şunu söyleyebiliriz: Üreme konusunda oldukça isteklidirler, bitkilerinizin, mosslarınızın, hatta filtrenizin aralıklarında sıklıkla bebek kiraz karideslere rastlayabilirsiniz. Av olacakları balık türleri yoksa ve akvaryumunuzda yeterince bitki örtüsü varsa kısa zamanda kendiliğinden çoğalırlar.
Kiraz Karides Bakımı ve Üretimi hakkında detaylı bilgilerden oluşan makalemizi incelemek isterseniz tıklayınız.
Hayalet Karides
Yosun yiyici karides türleri arasında en ucuz ve yaygın kullanılan karides türlerinden biri de “Hayalet Karides” tir. Kiraz veya Amano türleri kadar etkili olmasalar da, saç algleri sorunuyla mücadele de iyi iş çıkarırlar, bu yüzden eğer bu yosun türüyle meşguliyetiniz varsa hayalet karides size fazlasıyla destek olacaktır.
Çok küçük olduklarından sadece birkaç santimetre uzunluğunda büyürler ve melek balıkları gibi daha büyük balıklar tarafından oldukça kolay bir şekilde avlanırlar. Bu nedenle “hayalet karides hangi balıklarla yaşar?” sorusuna verilecek cevap son derece açıktır. Kendisini av olarak görmeyen tüm canlı türleri ile birlikte beslenebilirler.
Hayalet karides fiyatlarının diğer canlılara oranla daha cazip ve ucuz olmasının temel nedeni balık yemi olarak da satılmalarıdır. Hayalet karides, Avrupa da evcil hayvan mağazalarında yaygın olarak canlı yem şeklinde satılsa da, kurutulmuş karides yemi üretiminde de kullanılmaktadır. Bu canlı şeffafa yakın renk tonu dolayısıyla “Hayalet Karides” olarak adlandırılmaktadır.
Eğer yosun yiyici karides olarak tankınıza hayalet karides eklemeyi düşünüyorsanız birden fazla eklemeniz daha etkili olacaktır. Hayalet karides bakımı, çeşitli su parametrelerini çoğunlukla tolere edebilen yapısı sayesinde oldukça kolaydır.
Hayalet karides ne yer diye sorulacak olursa, öncelikli beslenme diyetleri bitki yapraklarının ve akvaryum dekorlarının üzerinde oluşan alglerden oluşmaktadır. Akvaryumda yeterince alg olmaması durumunda balıklara verilen yemlerin artıklarıyla beslenerek yaşamlarını sürdürebilirler.
Bu yazımızda akvaryumda yosunu ne temizler? Soruna doğal çözüm olması amacıyla yosun yiyici türler ve özellikleri konusunda merak edilen tüm detayları aktarmaya çalıştık. Yazımızın devamında Karidesler Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları konulu makalemizi incelemek ve akvaryumda karides bakımı konusunda bilgi almak isterseniz tıklayınız.