Filtre Sepet Dizilimi

Akvaryumdaki suyun kalitesini korumak amacıyla filtre sepeti içerisine eklediğiniz tüm malzemeler, filtrasyon malzemesi olarak kabul edilir. Akvaryumunuzda besleyeceğiniz canlı türleri için gereken koşullar, nasıl bir filtre ortamına ihtiyacınız olacağını ve filtre sepet dizilimi aşamasındaki ihtiyaçlarınızı belirleyecektir.

Yaygın olarak beslenen akvaryum balık türlerinden birini beslemeyi düşünüyorsanız; yazımızın devamında sağlıklı bir filtreleme sisteminde gereken filtreleme ortamlarına ve sepet dizilimi konusuna değineceğiz. Filtre sepet dizilimi konusunda ağırlıklı olarak filtre sepet dizilimine yönelik olarak bilgilere yer veriliyor olsa da aynı öneriler iç filtre sepet dizilimi için de geçerlidir.

Akvaryumunuzda sağlıklı bir filtreleme sistemi için sepet düzeni oluştururken, temel filtrasyon bilgilerini aklınızda tutun veya farklı ortam türlerini birleştirmeyi deneyin. Ancak kullanacağınız malzemelerin özelliklerini bilmiyor, suda nasıl bir değişime yol açacağından emin olamıyorsanız, temel filtrasyon düzeni akvaryumunuz için en iyi filtrelemeyi sağlayacaktır.

Bu yazımızda filtre sepet dizilimi konusunda oluşturmayı amaçladığımız genel kılavuz, yararlı bakterilerin sağlığını korurken, giderek azalan parçacık boyutlarının çıkarılmasına dayanmaktadır. Optimum temizlik beraberinde, biyolojik olarak aktif filtre ortamı ve kristal berraklığında su şartlarının sağlanması amacıyla alt başlıklardaki önerileri dikkatle okumanızı tavsiye ederiz.

Filtre Sepet Dizilimi Nasıl Olmalı?

Filtre sepet dizilimi konusunun alt başlıklarında filtreleme aşamaları mekanik, biyolojik ve kimyasal olarak sıralanacak, akvaryum filtre malzeme sıralaması bu doğrultuda oluşturulacaktır. İnceleyeceğimiz filtre malzeme dizilimi konusuna mekanik ortam, biyolojik ortam ve kimyasal ortam olarak değineceğiz.

Akvaryum filtrelerindeki filtreleme ortamları fonksiyonları bakımından filtrelemenin farklı aşamalarını gerçekleştirmektedir. Buna göre filtre malzemeleri için iç ve dış filtre sıralaması:

1. Mekanik ortam: Akvaryum suyundaki gözle görülür partiküllerin filtrelendiği ilk aşama olarak mekanik ortam karşımıza çıkar.
2. Biyolojik ortam: Sudaki zararlı azot türevlerinin (amonyak-nitrit-nitrat) bakteriler toksik etkiden uzaklaştırılarak daha az zararlı hale dönüştürüldüğü biyolojik ortamı ifade eder.
3. Kimyasal ortam: Son aşama olan kimyasal ortam ise su kimyasında ihtiyaç duyulan parametrelerin oluşturulmasına yönelik kimyasal materyallerin kullanıldığı filtreleme ortamıdır.

Filtreleme ortamlarına göre akvaryum filtre malzemeleri çeşitlilik göstermektedir. Bu bakımdan akvaryum filtre malzemeleri mekanik, biyolojik ve kimyasal filtre malzemeleri olarak farklı gruplarda değerlendirilmektedir.

 

1- Mekanik Ortam

Mekanik filtre malzemeleri akvaryumdan çıkan ham su akışını ilk önce alacak şekilde konumlandırılmalıdır. Akvaryumdan filtre kutusuna giren tüm su, herhangi bir biyolojik veya kimyasal ortama ulaşmadan önce filtrenin bu kısmıyla temas etmelidir.

Mekanik ortam, sudaki daha büyük partikülleri tutmak, böylece filtrenin diğer bölgelerindeki tıkanmayı ortadan kaldırmak için tasarlanmıştır. Mekanik filtre malzemelerinin sepet diziliminde ilk sıraya yerleştirilmesi, su diğer filtrasyon ortamına devam etmeden önce partiküllerin çoğunun tutulmasına izin verir.

Mekanik filtrasyon ortamı malzemeleri arasında filtre yünü, süngerler, plastik yapıdaki partikül tutucular bulunur. Bunlardan bazıları biyolojik ortam olarak da ikili bir amaca hizmet ediyor olsa da, herhangi bir mekanik filtre malzemesinin sık sık çıkarılması ve değiştirilmesi gerektiğini hatırlamak önemlidir, bu nedenle bazı bakteri kolonileri kaybolabileceği bilinmelidir.

2- Biyolojik Ortam

Biyolojik ortam filtre sepet sıralaması içerisinde genellikle mekanik ortamdan sonra olacak şekilde ancak herhangi bir kimyasal ortamdan önce yerleştirilir. Biyolojik ortam, yararlı bakteri kolonileri için ana yaşam alanı görevi gördüğü için tıkanmamalıdır. Tıkanırsa, oksijen akışı bozulacağından bakteri kolonileri ölme riski altına girecektir.

Biyolojik filtrasyon ortamlarını oluşturan malzemeler bakteriler için ortak mülkiyetler gibidir. Biyolojik filtre malzemesi çeşitleri arasında seramik halkalar, süngerler, biyo toplar, kum ve çakıl bulunmaktadır. Bu malzemelerin bazılarını mekanik ortam olarak da kullanılabileceğinizi unutmayın.

Gözenekli yapıdaki biyolojik filtre malzemeleri yüksek yüzey alanlarına sahiptir, fakat yine de su ve ışığın içinden geçmesine izin verir;  bu yapıları onların bakteriler için mükemmel ev ortamı olmasına olanak verir.

Farklı bakteri türleri, biyolojik medya malzemelerinin tüm yüzeyinde sağlıklı kolonilere dönüşür. Bakteri kolonileri, akvaryum suyunda çeşitli toksinlerin parçalanmasına yardımcı olurlar. Amonyak, nitrat ve nitriti seven bakteriler, doğal ekosistemde olduğu gibi bu toksinlerin büyük bir kısmını giderir.

Amonyak faydalı bakteriler sayesinde önce nitrite sonrasında nitrat dönüşerek akvaryumdaki canlılar için daha az zararlı formlara dönüşmektedir. Ayrıca biyolojik sürecin sonunda oluşan nitrat bitkiler için azot kaynağı oluşturur. Bakteriyel koloniler azot döngüsü dışında; protein, şeker ve diğer karbon içeren bileşikler gibi çözünmüş organik bileşikleri de tüketmektedir.

3- Kimyasal Ortam

Akvaryum yetiştiricilerinin birçoğu, akvaryum suyundaki toksinleri uzaklaştırmak ve su kimyasını değiştirmek için kimyasal maddeler kullanır. Doğru kullanıldıklarında, kimyasal filtre malzemeleri, filtrenin son kısmına yerleştirilir. Eğer önce kimyasal ortam yerleştirilirse, tıkanabilir. Bu nedenle kimyasal filtreleme özellikleri tükenmeden yani herhangi bir fayda sağlanmadan çok önce değiştirilmesi gerekir.

Daha da önemlisi, kimyasal filtre malzemeleriyle oluşturulan kimyasal ortamın biyolojik ortamdan önce yerleştirilmesi, genellikle bakteri kolonilerini besleyen bileşenlerin, biyolojik ortama ulaşmadan önce erken çıkarılması anlamına gelir. Sonuç olarak, bakterilerin biyolojik filtrasyon ortamında gelişmesi daha zor olacaktır. Dolayısıyla, kimyasal filtrasyon ortamının filtrenin son aşamasına yerleştirilmesi bakteri kolonilerinin etkilenmemesini sağlar.

Kimyasal filtrasyon malzemeleri arasında bulunan aktif karbon, turba,  zeolit ve çeşitli reçineler; hepsi su kalitesini artırmak için üretilmiş malzemelerdir. Ayrıca çoğunlukla profesyonel yetiştiriciler tarafından spesifik balık ve bitki türlerinin bakımında tercih edilmektedir.

İsteğe Bağlı Çift Amaçlı Ortam

Bazı akvaryum sahipleri sünger ve filtre yünü gibi malzemeleri hem mekanik hem de biyolojik ortam için olarak kullanmayı tercih eder. Çift amaçlı ortam kullanıldığında, tercihen farklı sayıda birkaç katmana ihtiyacınız vardır. Filtre sepet sıralamasında en kaba malzeme ilk sırada olacak şekilde süzme inceliğine göre farklı seviyelerde katmanlar oluşturulur.

Süngerler hem mekanik hem de biyolojik temizlik işlevi gördüğü için, her katman farklı zamanlarda temizlenmelidir. Temizleme programını kademelendirmek, temizlenen bölgeleri yeniden doldurmak için zaman sağlayacaktır. Bu şekilde bakteri kolonilerinde de daha az bozulma olacaktır.

• Filtrasyon Nedir? Konulu makalemizi inceleyerek akvaryumda filtrasyon konusunda daha detaylı bilgi almak isterseniz tıklayınız.

• Ayrıca; Akvaryum Dış Filtre Seçimi ve Akvaryumda Sağlıklı Su Değerleri İçin Öneriler konulu makalemizi incelemek için başlıkların üzerine tıklayınız.

Fotoğraf Galerisi