Orkide Bakımı Nasıl Olmalı?
Orkideler evlerimize ve ofislerimize renk katan narin aynı zamanda oldukça güzel saksı çiçekleridir. Orkide bakımı evin içinde yapılabileceği gibi balkonda da yapılabilir. Kışları çok soğuk olmayan kısmen kapalı bir balkona sahipseniz, balkonda orkide yetiştirmeniz mümkün olacaktır.
Vahşi doğada yaklaşık 22 bin çeşit orkide bitkisi vardır. Farklı çeşit ve farklı renklerde bulunan orkideler salepgiller familyasına dahil olan çiçekli bitkilerdir. Göz alıcı renk ve desenlere sahip olan bitki hoş görünümü ile birlikte narin bir yapıya sahiptir.
Orkideler çok hızlı bükülür, sık sık hastalanır ve yaprak dökerler. Sadece sulama ve saksı değiştirme yetmez. Doğru bakım yapılmadığında ise ömürleri kısalır. Orkideler çiçek açmadan önce ayrı çiçek açtıktan sonra ayrı ve özel bir bakım ister.
Bu yazımızda evde orkide bakımı nasıl yapılır? Sorusunun cevabı olması açısından, merak edilen her şeyi alt başlıklar halinde inceleyecek; orkide bakımı ve çoğaltılması konusunda ipuçlarından bahsedeceğiz. İşte en sağlıklı bitkinin yetiştirilmesi için püf noktaları ve orkide bakımı hakkında her şey…
Evde Orkide Bakımı Nasıl Yapılır?
Evde orkide bakımı yapmaya karar verdiyseniz işe öncelikle doğru orkideyi seçerek başlamalısınız. Orkidelerin çiçeksiz ve çiçekli dönemleri vardır. Eğer çiçek açmış bir orkide alırsanız kısa süre sonra çiçeklerini döker. Orkidenizin çiçekli dönemini daha uzun yaşamak istiyorsanız tomurcukları henüz açmamış orkidelerden almalısınız.
Evde orkide bakımı ile ilgilenenler için, sıcaklığında önemli bir husus olduğunu belirtmeliyiz. Orkidelerin sevdiği sıcaklık 15-25 derece arasıdır. Bu sıcaklık normal oda sıcaklığına çok yakın olduğu için orkidelerinizi yaz kış evin içerisinde aynı yerde tutabilirsiniz.
Orkidenize yer seçerken dikkat etmeniz gereken bir diğer nokta ise saksıyı direkt olarak yere koymamaktır. Bir masanın üzerinde tutmanız orkideniz için daha sağlıklı olacaktır. Ayrıca orkideler yalnızlığı sevmez. Bu nedenle orkidenizi oturduğunuz odaya yakın yerde tutmak daha çok çiçek vermesini sağlayacaktır.
Orkide Bakımı Püf Noktaları
Orkide bakımı, diğer çiçeklere göre biraz daha dikkat ve özen gerektiren bir süreçtir. İşte orkide bakımının püf noktaları:
-
- Toprak seçimi: Orkideler, epifitik bitkiler olduğu için doğal ortamlarında ağaç kabuklarında, taş yüzeylerinde veya hava köklerinde yetişirler. Bu nedenle, orkide yetiştirmek için kullanılacak toprağın havalı ve suyu hızlı süzmesi önemlidir. Kabuk, kömür, yosun ve perlit gibi malzemelerle hazırlanmış özel orkide topraklarını tercih edin.
- Sulama: Orkide bakımında en kritik adım sulamadır. Orkideler, köklerini hava ile temas ettirerek nem alabilen bitkilerdir. Bu nedenle sulama, toprağın yüzeyinin tamamen kurumasına izin vermeden, düzenli aralıklarla yapılmalıdır. Genellikle haftada bir kez yeterli olacaktır, ancak hava koşullarına ve mevsime bağlı olarak değişebilir. Sulama sırasında soğuk su yerine oda sıcaklığında su kullanılmalıdır.
- Besin takviyesi: Orkideler, özellikle büyüme ve çiçeklenme dönemlerinde düzenli besin takviyesine ihtiyaç duyarlar. Orkide gübreleri, bitkinin ihtiyaç duyduğu azot, fosfor ve potasyumu içeren özel ürünlerdir. Gübreleme, genellikle sulama sırasında, her 2-3 haftada bir gerçekleştirilmelidir. Çok fazla gübre uygulamak orkidelerin yaprak ve köklerine zarar verebilir, bu nedenle ürün etiketindeki talimatlara uygun dozda uygulayın.
- Işık ve sıcaklık: Orkideler, yeterli ışık almayan ortamlarda iyi gelişemezler. İdeal ışık koşulları için dolaylı, parlak güneş ışığı sağlayın. Aşırı sıcaklık dalgalanmalarından kaçınmak ve 15-29°C arasında ideal bir sıcaklık sağlamak önemlidir.
- Nem ve hava sirkülasyonu: Orkideler, %50-70 oranında yüksek nem seviyelerine ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle, orkidelerinizi nemli bir ortamda tutun ve hava sirkülasyonunu sağlamak için fan veya açık pencere kullanın.
- Budama ve çiçek sapı kesimi: Orkideler, genellikle yılda bir veya daha fazla çiçek açarlar ve çiçeklenme dönemi bittikten sonra çiçek sapının kesilmesi gerekebilir. Budama işlemi, bitkinin enerjisini yeniden büyüme ve çiçeklenmeye yönlendirmeye yardımcı olur. Çiçek sapını, altta kalan ilk veya ikinci düğümün yaklaşık 2-3 cm üzerinden keserek çiçeklenme şansını artırabilirsiniz.
- Saksı değişimi: Orkidelerin köklerinin büyümesiyle birlikte, zamanla daha büyük bir saksıya ihtiyaç duyabilirler. Genellikle her 2-3 yılda bir yeni bir saksıya alınması önerilir. Yeni saksı seçerken, bir önceki saksıdan sadece biraz daha büyük olmasına dikkat edin. Aşırı büyük saksılar, köklerin çürümesine yol açabilecek su birikimine neden olabilir.
- Orkide türüne göre özel bakım: Farklı orkide türleri, farklı bakım gereksinimlerine sahip olabilir. Örneğin, Phalaenopsis orkideleri, daha düşük ışık seviyelerine uyum sağlayabilirken, Cattleya orkideleri daha fazla ışık ister. Bu nedenle, orkide türünüze özgü bakım gereksinimlerini öğrenmek ve ona göre hareket etmek önemlidir.
Orkide Nasıl Sulanır?
Orkide sulaması konusunda bitkinin su ihtiyacı ve su tutma yapısı göz önünde bulundurulmalıdır. Çünkü bu bitkiler fazla suyu ya da kuraklığı sevmez. Köklerinden su alan bitkilerdir, suyu severler ancak fazla su da çürümelerine sebep olur. Orkidelerinizi sularken topraklarını gözlemlemeniz ve hep nemli kalmasını sağlamanız gerekir.
Orkidelerinizi mevsime ve hava sıcaklığına göre 4 ya da 7 günde bir sulayabilirsiniz. Kışın 7 günde bir sulama yapmanız yeterli iken yazın 4 günde bir olarak sıklaştırabilirsiniz. Orkidenizin toprağının nemli kalması için uygulayabileceğiniz bir diğer yöntem de toprağa buz koymaktır. Buz yavaş yavaş eriyip toprağın nemli kalmasını sağlayacaktır.
Orkide Güneş Sever mi?
Orkide güneş sever mi? Bu sorunun yanıtı orkide türüne bağlıdır. Genel olarak, orkideler yüksek ışık seviyelerine ihtiyaç duyarlar, ancak doğrudan güneş ışığından hoşlanmazlar. Orkidelerinizin yanık yapraklara sahip olmamaları için parlak, dolaylı ışık sağlamak önemlidir. Güney veya batı yönünde bir pencere önünde, perde arkasında tutarak orkideleriniz için ideal ışık koşullarını sağlayabilirsiniz.
Orkide Saksısı Nasıl Olmalı?
Ayrıca orkide saksınızın da şeffaf olması gerekmektedir. Böylelikle orkideleriniz kök kısımlarından ışık alabilir. Orkide sulama bakımından hassas bir bitki türüdür. Orkideler suyu sever ancak fazla su orkidenizin köklerini çürütebilir.
Orkide çürümesini önlemek için saksınızın altında drenaj delikleri olmalıdır. Orkideler köklerinden su almayı sever ancak fazla su da çürümelerine neden olur. Saksınızın altında bulunan drenaj delikleri fazla suyun dışarı akmasını sağlayarak orkidenizin çürümesini engeller.
Orkide Toprağı Nasıl Olmalı?
Orkide toprağı olarak sıradan çiçek toprakları kullanılmamalı, özel olarak üretilen orkide toprağı çeşitleri tercih edilmelidir. Orkideler doğaları gereği ağaç kabuğundan beslenen kök sistemine sahip olduğundan toprakları özel işlem gören ağaç kabuklarından üretilmektedir.
Orkide Saksısı Nasıl Değiştirilir?
Yerine alışması gereken bir bitki olduğu için orkide saksı değişimi işleminin çok sık yapılmaması gerekir. Ancak yanlış toprak, yanlış gübreleme, yanlış saksı seçimi gibi durumlarda saksı değişimi gerekebilir. Saksı değişimi yapmaya kara verdiyseniz orkidenizin çiçeklenme döneminin bitimini beklemelisiniz.
Çiçeklenme döneminin bittiğinden emin olduktan sonra saksı değişimi yapmadan iki üç gün öncesinde orkidenizi bolca sulamalısınız. Bu sulama işlemi orkidenizin köklerinin güçlenmesini ve saksıdan kolay ayrılmasını sağlar. Orkidenizi saksısından ters bir şekilde çıkardıktan sonra zarar görmüş köklerini temizleyip yeni saksısına yerleştirebilirsiniz.
Orkide Budaması Nasıl Yapılır?
Orkide nasıl budanır? Orkideler yılda bir kaç kez çiçek veren çok yıllık bir bitkidir ve çiçeklerini dökmesi onun öldüğü anlamına gelmez. Bitkininiz çiçeklerini döktükten sonra kararmaya başlayan saplarını budayabilirsiniz. Orkide budaması için doğru yer sapın alttan üçüncü boğumunun bir iki santim üstüdür. Buradan budama yaptıktan sonra zamanla yeni ve sağlıklı sap uzamaya başlayacaktır.
Orkide Nasıl Çoğaltılır?
Orkide çiçeği nasıl çoğaltılır? Orkide bakımı ve çoğaltılması için bir çok farklı yöntem vardır ancak bunlardan en sık kullanılanı keiki ayırma yöntemidir. Keiki orkide saplarının uçlarında büyüyen küçük yavru orkidelere verilen isimdir. Orkide çoğaltmak için keiki yavru orkidelerinin büyümesini beklemek en sağlıklı çoğaltma yöntemidir. Keiki geliştikten sonra büyümesini bekleyip, kök sayısı üç-dört adeti geçtikten sonra ayırıp tekrar ekerek orkidenizi çoğaltabilirsiniz.
Orkide Çiçek Açtırma İşlemi
Uzun süre çiçek açmayan orkide nasıl çiçek açtırılır? Orkideler bakımı doğru yapılsa dahi kimi zaman çiçek açma eğilimi göstermez. Eğer orkideniz uzun süredir çiçek açmıyorsa onu üç günlüğüne karanlık bir ortamda tutabilirsiniz. Karanlık bir kiler köşesi veya kapalı bir dolap bu iş için uygundur.
Orkide cezalandırma işlemi olarak da bilinen bu yöntemde amaç, orkideyi bir süreliğine ışık, besin ve havadan uzak tutmaktır. Bu sayede tekrar aydınlık ve havadar ortama alınan orkidenin çiçeklenmesi teşvik edilir. Orkidenizi üçüncü günün öğren saatlerinde tekrar eski yerine konumlandırabilirsiniz.
Sonuç olarak: Orkide bakımının püf noktalarını dikkate alarak, bu egzotik ve güzel çiçekleri başarıyla yetiştirebilir ve evinize renk ve güzellik katabilirsiniz. Doğru bakım ile orkideler, uzun süre çiçek açarak görsel bir şölen sunacak ve evinize hoş bir atmosfer sağlayacaktır.
Ayrıca evinizde kaktüs bakıyor veya kaktüs çeşitleri hakkında detaylı bilgi edinmekte istiyorsanız tıklayınız.